Quân tử không còn, biết tìm thục nữ ở nơi đâu?
Quân tử là một từ chỉ nhi tử (con trai) của Quân vương thời Chu, vào thời cổ đại, tầng lớp sĩ đại phu đều coi tu tâm dưỡng tính là bài học đầu tiên, tiếp theo là học vấn. Con trai của Quân vương bao hàm ý nghĩa đạo đức cao thượng, có tu dưỡng, học vấn tốt. Đến Khổng Tử thời đại Xuân Thu, thì xuất hiện hàm nghĩa đạo đức của quân tử, coi quân tử là danh hiệu thứ hai sau cảnh giới của Thánh nhân. Sau khi Hán Vũ Đế “Bãi truất bách gia, độc tôn Nho thuật”, từ quân tử được Nho gia dần dần quy phạm, cũng ngang bằng với hình mẫu đạo đức trong suy nghĩ của người dân Trung Quốc.
“Kho lương đầy mới biết lễ tiết, áo cơm đủ mới biết nhục vinh”, sự phát triển kinh tế và sự phồn vinh về vật chất của một xã hội sẽ cung cấp các điều kiện vật chất tốt hơn cho các truy cầu về tinh thần.
Đệ tử Nhan Hồi của Khổng Tử, “một bữa ăn, một bầu uống, Nhan Hồi cũng không thay đổi niềm vui của mình”. Nhan Hồi nhờ đạo đức cao thượng, học vấn xuất chúng mà nổi tiếng với đời, mọi người thời đó tranh nhau bái phỏng Nhan Hồi, không ai bởi vì Nhan Hồi xuất thân tầm thường mà coi thường vị quân tử này. Trái lại người mà con người xã hội hiện nay tôn sùng là người như thế nào? Những nhân sĩ thành công. Cái gọi là nhân sĩ thành công, không có quan hệ gì với đạo đức, không có quan hệ với học vấn, mà có tiền, có quyền liền có thể gọi là thành công.
Quân tử và thục nữ cùng nhau sinh ra, nếu thời đại không sinh ra quân tử, thì tất nhiên sẽ không sinh ra thục nữ. Việc sinh ra quân tử và thục nữ cần có sự bồi dưỡng toàn diện và có hệ thống, cần gia đình giáo dưỡng, trường học giáo dục và xã hội giáo hóa.
Cái gọi là “Phá tứ cựu” thời Cách mạng Văn hóa, nực cười đến mức cái búi tóc cuộn lại của người con gái cũng cho là “Cũ” phải phá bỏ đi. Trước Cách mạng Văn hóa, búi tóc là chứng tỏ người con gái đã kết hôn, phụ nữ chưa lập gia đình thì không búi tóc, từ kiểu tóc trên đầu liền có thể biết người con gái đó đã kết hôn hay chưa. Đây là thể hiện sự coi trọng đối với hôn nhân và trinh tiết của người xưa. Vào thập niên 80 sau Cách mạng Văn hóa, chúng ta thường nghe người già nói, hiện nay cái gì cũng đều loạn, không phân biệt được cô nương và cô dâu. Mà đại lục ngày nay, càng loạn đến mức “cười người nghèo không cười kỹ nữ”, bao nhiêu thiếu nữ trong ý nghĩ đã không có khái niệm trong sạch và trinh tiết, chà đạp bản thân lại coi là thời thượng và trào lưu.
Như thế nào là “thục nữ”, hãy cùng xem Bảo tiểu thư trong Đại quan viên. Vị Bảo tiểu thư này “Trân trọng phương tư trú yểm môn” (ý là chú trọng dáng vẻ ban ngày đóng cửa), hàm ý đề cao “Lễ nghi” và “Giáo dưỡng” của người con gái trong văn hóa truyền thống, đây là mẫu hình của thục nữ.
Bàn về Quân tử, Khổng Tử nói rằng: “Giàu có và phú quý là điều mà ai ai cũng mong muốn, nhưng nếu không đạt được một cách chính đáng thì người quân tử sẽ không hưởng thụ nó; bần cùng và thấp hèn là điều mà ai ai cũng chán ghét, nhưng nếu không có cách nào để thoát khỏi nó một cách chính đáng thì người quân tử cũng sẽ không cố thoát ra. Người quân tử mà xa rời nhân đức, thì sao còn có thể gọi là quân tử nữa? Người quân tử không xa rời nhân đức dù là trong đoạn thời gian ngắn ngủi như một bữa cơm, tức là ngay cả khi vội vàng, cấp bách nhất hay khi phải sống lang bạt kỳ hồ cũng nhất định phải chiểu theo nhân đức mà hành sự.
Các bậc hiền tướng lương thần tinh trung báo quốc, tiến cử hiền tài, là không mưu lợi riêng. Họ đều là những người thực hành và truyền bá đạo đức tế thế và tư tưởng của Nho, Phật, Đạo, kết thiện duyên rộng khắp với người, khiến người ta thăng hoa đạo đức. Nói những lời khuyến thiện khích lệ người, khiến người ta chọn theo thiện, đều là thể hiện của việc thành tựu cái đẹp cho người khác, đó là một loại tu dưỡng, cũng là một loại phẩm đức cao thượng, một cảnh giới tinh thần mà Thục Nữ hướng đến khi kết duyên.
St từ Epoch TimesViet do Sương Sương biên dịch. Bài có cải biên chọn trích.
#vanhoathantruyen #vanhoatruyenthong
