Tìm hiểu về khối quét mành trong bo mạch chủ của tivi CRT

0
609

1. Nhiệm vụ của khối quét mành .

  • Nhiệm vụ của khối quét mành
    Khối quét mành có nhiệm vụ tạo ra điện áp xung cung cấp cho cuộn lái tia quét mành lái dòng tia điện tử quét theo chiều dọc màn hình .



                  Ứng với mỗi xung mành màn hình
                  quét được1 lượt từ trên xuống dưới


    – Khối quét mành bao gồm tầng dao động ( V.OSC ) và tầng khuếch đại công suất ( V.OUT ) , tầng V.OSC tạo xung dao động có tần số từ 50Hz đến 120Hz cung cấp cho tầng công suất, tầng công suất V.OUT khuếch đại xung lên biên độ đủ lớn rồi đưa ra lái tia điều khiển dòng tia điện tử quét theo chiều dọc.
     
  • Biểu hiện khi hỏng :
    Khi hỏng tầng dao động hoặc hỏng tầng công suất, làm mất xung mành cung cấp cho lái tia => màn hình chỉ còn một vạch sáng ngang



            Khi mất xung mành ra lái tia, màn hình
                  còn một vạch sáng ngang

     
  • Chiều cao của hình ảnh :
    Chiều cao của hình ảnh phụ thuộc vào biên độ xung mành, biên độ này được thay đổi khi ta chỉnh nút V.Size , biên độ xung mành càng cao thì hình ảnh càng dãn theo chiều dọc , biện độ xung mành giảm thì hình ảnh co lại .





          Biên độ xung thay đổi thì chiều cao hình thay đổi
     
  • Tuyến tính của hình ảnh :
    Tuyến tính là độ dãn đồng đều trên toàn bộ chiều dọc, máy hỏng tuyến tính dẫn đến hình ảnh bị méo dọc, nguyên nhân của méo tuyến tính là do xung mành bị biến dạng .



               Dạng xung mành thay đổi thì tuyến tính thay đổi
     
  • Cuộn lái tia quét mành :
    Cuộn lái tia quét mành được quấn bên ngoài và quấn trên lõi ferit , cuộn lái mành ít khi bị hỏng vì điện áp làm việc thấp, nhưng cuộn lái dòng phía trong lại rất hay bị chập do điện áp làm việc cao .





     Đầu rắc lái tia cắm trên máy, dây vàng và dây xanh lá cây cho cuộn lái mành, dây đỏ và dây xanh lơ cho cuộn lái dòng .
     
  • Vị trí khối quét mành trên máy :
    – Mạch dao động của khối quét mành được tích hợp chung với mạch dao động của khối quét dòng trong một IC, vì vậy dao động dòng ở đâu thì dao động mành ở đó .
    – Mạch công suất mành là một IC có toả nhiệt , IC công suất mành thường có từ 7 đến 12 chân .

Vỉ máy Monitor Samsung Synmaster

IC tạo dao động mành ( đồng thời là IC dao động dòng )

IC khuếch đại công suất 7 chân, gắn trên toả nhiệt .

  2 – Các bệnh thường gặp của khối quét mành

  • Bện 1 – Màn hình còn một vạch sáng ngang .

     
  • Bệnh 2 – Màn hình co dưới, méo tuyến tính .

     
  • Bệnh 3 – Màn hình co trên đầu, có tia quét ngược .

     
  • Bệnh 4 – Màn hình co một nửa, phía trên ảnh bình thường .

     
  • Bệnh 5 – Màn hình co doc

     
  • Bệnh 6 – Hình bị trôi .

     
  • Bệnh 7 – Hình bị lệch tâm dọc

3 –  Sơ đồ nguyên lý tổng quát .

  • Khối quét mành Monitor có ba dạng mạch cơ bản, sau đây là sơ đồ nguyên lý tổng quát của ba mạch cơ bản đó .

    1 – Khối quét mành có IC công suất sử dụng nguồn đơn 24V
    – Xung V.syn từ máy tính đi vào IC vi xử lý CPU để tạo ra điện áp điều khiển (Friquency control) , điều khiển tần số quét mành thay đổi cho phù hợp với độ phân giải màn hình, tần số quét mành của Monitor thay đổi từ 50Hz đến 120Hz tuỳ theo độ phân giải do phần mềm quyết định .
    => Nếu mất tín hiệu V.SYN thì màn hình bị trôi


    Màn hình bị trôi do mất tín hiệu đồng bộ V.SYN

    – V.OSC là mạch tạo dao động mành, mạch này nằm trong IC tạo dao động chung cho cả khối quét dòng và mạch tăng áp Regu .
    – V.OUT là IC khuếch đại công suất, IC sử dụng nguồn đơn 24V
    –  IC có một đường dao động vào và một đường ra lái tia
     – Nguồn Vcc 24V lấy từ khối nguồn

       
       Nếu mất 24V màn hình chỉ còn một vạch sáng ngang

           – Sau lái tia có tụ thoát lái xuống Mass
           – Điện áp ra lái tia IC này đo được 12V DC so với mass, khi hỏng IC điện áp này thường bị lệch khỏi giá trị trên .


   Sơ đồ tổng quát khối quét mành sử
      dụng IC công suất nguồn đơn 24V



Hình dáng IC sử dụng nguồn đơn 24V


  • 2 – Khối quét mành có IC công suất nguồn Kép +12V và -12V

    – Xung V.SYN và điện áp điều khiển từ CPU tương tự mạch trên
    – Mạch tạo dao động tạo ra hai đường xung cung cấp đến IC công suất, điện áp dao động đo được khoảng 2V DC .
    – IC công suất được cung cấp hai nguồn điện áp đối xứng là +12V và -12V, cả hai điện áp này đều được cung cấp từ khối nguồn .
    – Có hai đường ra lái tia từ IC công suất, điện áp ra chân lái tia của IC này bằng 0V DC ( cả hai chân đều có 0V một chiều – so với mass )
    – Nếu mất nguồn +12V màn hình chỉ còn một vạch sáng ngang



    – Nếu mất nguồn -12V màn hình bị co một nửa hình phía dưới



      Khối quét mành sử dụng IC công
         suất nguồn kép 12V và -12V


Hình dáng IC sử dụng nguồn kép +12V và -12V


  • 3 – Khối quét mành có IC công suất nguồn Kép 12V và 46V

    – Xung V.SYN và điện áp điều khiển từ CPU tương tự mạch trên
    – Mạch tạo dao động tạo ra hai đường xung cung cấp đến IC công suất
    – IC công suất được cung cấp hai nguồn điện 12V và 46V các điện áp này đều được lấy từ khối nguồn .
    – Có hai đường dao động đi vào IC công suất và hai đường điện áp ra lái tia
    – Điện áp DC ra lái tia so với mass đo được khoảng 6V = 1/2 Vcc 12V .
    – Nếu mất nguồn +12V màn hình còn một vạch sáng ngang



    – Nếu mất nguồn 46V màn hình bị co trên đầu và có một số tia quét ngược



                 Khối quét mành sử dụng IC công
                    suất nguồn kép 12V và 46V



Hình dáng IC sử dụng nguồn kép +12V và +46V

1 – Phân tích sơ đồ khối quét mành Monitor Samsung
      Synmaster 793DFX

     1.1 – Sơ đồ khối tổng quát

Sơ đồ khối tổng quát khối quét mành
 Monitor Samsung 793DFX

  • Tín hiệu xung đồng bộ mành V.SYN từ máy tính đưa sang Monitor được đưa vào chân (30) CPU để xử lý sau đó đưa ra chân (29) => đi qua trở R331 sang chân (2) IC dao động, tín hiệu này có nhiệm vụ điều khiển thay đổi tần số dao động mành khi độ phân giải màn hình thay đổi ( độ phân giải màn hình phụ thuộc vào sự thiết lập trong Windows ), trong trường hợp mất tín hiệu V.SYN đưa sang chân số (2) IC dao động < thông thường do đứt cáp tín hiệu > => tần số dao đông ra  bị sai => màn ảnh bị trôi hình theo chiều dọc



                 Hiện tượng trôi hình

  • IC OSC dao động Dòng – Mành – và Regu, phần dao động mành gồm các chân 2, 19, 20, 22, 23 trong đó
    – Chân 2 nhận xung đồng bộ để điều khiển tần số
    – Chân 19 nối với tụ lọc nguồn cho mạch dao động
    – Chân 20 nối với tụ của mạch AGC tự động điều chỉnh ổn định tần số dao động
    – Chân 22 nối với tụ tạo thời hằng của mạch dao động, tụ điện ở chân 22 (C331) có ảnh hưởng đến tần số dao động , nếu tụ này trị số thay đổi => hình ảnh cũng bị trôi như hiện tượng ở trên .
    – Chân 23 là chân dao động ra, cung cấp dao động cho tầng công suất, dao động ra có tần số từ 60 đến 85Hz và có điện áp DC khoảng 2 đến 3V, ta sử dụng đồng hồ có thang đo tần số có thể do được dao động ra ở chân này
     
  • V.OUT  là IC khuếch đại công suất bao gồm các chân :
    – Chân 1 nhận tín hiệu dao động tới
    – Chân 2 nhận Vcc 14V
    – Chân 3 nối với tụ bù điện áp
    – Chân 4 nhận Vcc -14V
    – Chân 5 là chân xung mành đi ra lái tia, khi IC bình thường chân này có 0V một chiều  .
    – Chân 6 nhận Vcc 14V
    – Chân 7 nhận áp chuẩn V-REF
     
  • Các hư hỏng và hiện tượng
    =>  Nếu mất nguồn Vcc 14V cấp vào chân 2 => màn hình chỉ còn một vạch sáng ngang .
    =>  Nếu mất dao động cấp vào chân 1 => màn hình cũng chỉ còn một vạch sáng ngang .


      Màn hình còn một vạch sáng ngang

    =>  Nếu mất Vcc -14V cấp vào chân số 4 => màn hình bị co mất 1/2 hình phía dưới .


     Màn hình bị co 1/2 hình phía dưới 
     

Sơ đồ mạch công suất mành máy Samsung 793DFX

  • => Mạch hồi tiếp từ sau lái tia  qua tụ C304 và R307 về chân số 1 có nhiệm vụ sửa méo tuyến tính giúp cho hình ảnh được dãn đều theo chiều dọc,  trường hợp hỏng tụ C304 hoặc R307 => màn ảnh sẽ bị méo tuyến tính theo chiều dọc màn hình  .

       
     Hình bị méo tuyến tính dọc do hỏng các linh
              kiện của mạch hồi tiếp


                                   

IC công suất mành

    1.2  Phân tích sơ đồ chi tiết khối quét mành Samsung 793DFX

  a) Sơ đồ mạch dao động Mành ( & Dòng + Regu )

Bạn kích chuột vào sơ đồ để xem  rõ hơn

Sơ đồ khối dao động mành (gồm cả dao động dòng và Regu)

   b) Sơ đồ mạch khuếch đại công suất mành

Bạn kích chuột vào sơ đồ để xem  rõ hơn


  2 –  Phân tích sơ đồ khối quét mành Monitor  LG_T710PH

   2.1 – Sơ đồ khối tổng quát khối quét mành Monitor LG 710PH

       Sơ đồ khối quét mành Monitor LG 710PH

  • Khối quét mành Monitor LG 710PH có phần điều khiển CPU và IC dao động tương tự máy Samsung 793DFX, tuy nhiên IC dao động máy này cho ra hai đường tín hiệu dao động để phù hợp với IC công suất  .
  • Tầng công suất sử dụng IC có nguồn  kép là 15V và 35V, điện áp 15V cấp vào chân 3, điện áp 35V cấp vào chân 7 , IC có hai đường dao động đi vào và hai đường xung mành đi ra lái tia
  • Khi mất tín hiệu V.SYN đi vào CPU hay mất V.SYN đi tới IC dao động đều dẫn đến hiện tượng hình ảnh bị trôi do tần số dao động mành bị sai .



      Hiện tượng trôi hình do mất xung V.SYN
     
  • Khi hỏng các tụ ở chân 22, 24 tuỳ mức độ hỏng mà có thể dẫn đến mất dao động hoăch dao động bị sai,
    – Nếu các tụ bị dò => sẽ mất dao động ra => màn ảnh chỉ còn vạch sáng ngang ( tuy nhiên trường hợp này ít sảy ra )
    – Nếu các tụ giảm điện dung => dao động sẽ ra sai làm cho hình ảnh bị trôi
  • Với tầng công suất nếu :
    +  Mất nguồn Vcc 15V => sẽ dẫn đến hiện tượng màn hình chỉ còn một vạch sáng ngang .


    Màn hình chỉ còn một vạch sáng ngang
    – Trường hợp IC công suất bị hỏng => màn hình cũng có hiện tượng như trên, khi hỏng IC công suất thông thường điện áp ra chân 6 sẽ bị lệch ( khi bình thường chân 6 có 6V đến 7V DC )
    – Mất một trong hai tín hiệu dao động ( ví dụ long chân IC ) => màn hình sẽ bị lệch theo chiều dọc

    + Nếu mất nguồn Vcc 35V cấp vào chân 7 => màn hình sẽ bị co trên đầu và có một số tia quét ngược .


    Bệnh co trên dầu và có tia quét ngược
     
  • Các lệnh điều khiển khối quét mành như lệnh chỉnh tâm dọc V.CENT, lệnh chỉnh chiều cao V.SIZE, đều được thực hiện thông qua hai đường SDA ( Signal Data ) và SCL ( Signal Clock ) từ CPU đưa sang IC dao động, hai đường SDA và SCL được mạch DAC chuyển đổi thành các lệnh điều khiển như các lệnh trên .

    2.2 Phân tích sơ đồ chi tiết của khối quét mành Monitor
          LG710PH

    a) Sơ đồ mạch dao động mành (bao gồm cả dao động dòng, regu)

Bạn kích chuột vào sơ đồ để xem chi tiết

 
     b) Sơ đồ mạch công suất mành Monitor LG710PH – chi tiết

Bạn kích chuột vào sơ đồ để xem chi tiết

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here